ตามปกติโดยทั่วไป คนที่เล่นหมากรุกต้องมีนิสัยที่ตรงกันอยู่อย่างหนึ่ง คือ “ชอบ” ที่บอกว่า ชอบ ก็เพราะถ้าไม่ชอบก็คงไม่มีใครอยากที่จะเล่น แต่ถ้าพัฒนาไปอีกขั้นก็คือ “รัก” รัก กับ ชอบ ต่างกันนะครับ ลองพิจารณาดูก็รู้คนที่ชอบ ก็แค่เล่นสนุก ๆ แพ้ก็ตั้งใหม่ แต่คนที่รักหมากรุกจะเล่นโดยศึกษาลึกลงไปในรายละเอียดมากกว่าคนที่ชอบ เล่นเหมือนลูก มีความผูกพันคอยสังเกตแต้มหมากรุก และลักษณะการเดินต่าง ๆ เหล่านี้ เป็นอาการของคนรักหมากรุก อยากเล่นหมากรุกให้ได้ดีและมีความสุข

ในการเล่นหมากรุกให้ได้ “ดี” ซึ่งพอที่จะประมวลออกมาเป็นบทบัญญัติสำหรับคนรักที่จะเล่นหมากรุกได้ดังนี้

๑.ตื่นนอนแต่เช้า นี้เป็นหัวใจหลักของคนรักหมากรุก เพราะถ้าคนรักหมากรุกตื่นสายสะแล้ว เรื่องอื่นก็ไม่ต้องพูดถึง ท่านควรหัดตัวให้เป็นคนตื่นนอนแต่เช้า ห้านาฬิกาหรือห้านาฬิกาครึ่งเป็นเหมาะไม่ต้องกลัวว่านอนไม่พอ เพราะเวลาตีห้านั้น เป็นเวลาที่จะต้องตื่นตามธรรมชาติ บรรดาอวัยวะในร่างกายเริ่มมีกัมมันตภาพแล้ว การนอนต่อไปไม่เป็นการหลับเสียแล้ว หากหัดตัวให้ตื่นเช้าดังนี้ได้ ท่านก็จะมีเวลาทำอะไรตอนเช้าโดยไม่ต้องรีบร้อน 

๒.ขยัน ถ้าขี้เกียจเลิกเล่นหมากรุกได้เลย ข้อนี้เน้นมากเพราะความขยันทำโน่นทำนี้ตลอดเวลา ใกล้ชิดกับตัวหมากรุก กระดานหมากรุกและตำราหมากรุก ตัวหมากรุก กระดานหมากรุกและตำราหมากรุกของท่านไม่ว่าจะเป็นหมากรุกชนิดใด ก็ต้องการควบคุมดูแล เอาใจใส่ทั้งนั้น

๓.สะอาด ลองนึกภาพกระดานหมากรุก ตำราหมากรุกและตัวหมากรุกที่สกปรกไม่ทำความสะอาด ไม่เคยเช็ดถูตัวหมากและกระดานเลย นอกจากจะไม่น่าเล่นแล้ว กระดานและตัวหมากก็จะนำโรคภัยเข้ามาเยือนท่านแน่นอน

๔.ละเอียดรอบคอบ ถ้าขาดข้อนี้ก็เป็นคนเล่นหมากรุกที่ดีไม่ได้

๕.สังเกต ทำไมต้องสังเกต การเล่นหมากรุกเป็นการเล่นที่ต้องใช้ความคิด สติ ปัญญา และการวางแผน เพราะฉะนั้นนักหมากรุกที่ดี จึงต้องรู้จักสังเกต ลักษณะการเดินของตนเองและคู่ต่อสู้ การสังเกตจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมาก

๖.จำ เมื่อเราผ่านการเรียนรู้ในสิ่งต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับหมากรุก เราต้องจำทั้งสิ่งที่ถูกและผิด เอาไว้เป็นครูสอนตัวเอง

๗.บันทึก เมื่อจำได้ก็ต้องบันทึกเอาไว้ เพราะไม่มีสมองของใครที่จดจำรายละเอียดในเรื่องหลายร้อยเรื่องได้หมด เมื่อเราหยิบบันทึกขึ้นมาดู ความจำในหนหลังจะปรากฏชัดขึ้นมา

๘.หาความรู้ตลอดเวลา ไม่มีใครที่รู้เรื่องราวได้ทั้งหมด แต่การค้นคว้าสามารถเพิ่มความรู้ ในสิ่งที่เราไม่รู้ ให้เรารู้ขึ้นมาได้

๙.ไม่ยกตนว่าเก่งกว่าคนอื่น บางคนเมื่อมีความรู้ขึ้นมา ในระดับหนึ่งก็คิดว่าตนเองรู้มากแล้ว เก่งแล้ว เป็นอันจบกัน เพราะลืมคิดไปว่า คนที่รู้มากกว่าเรานั้นมีอีกมาก เท่ากับเป็นการปิดหนทางแห่งความรู้ของตนเอง 

๑๐.อดทนกับการรอคอย การเล่นหมากรุกต้องอดทนมาก ๆ เพราะการที่เราจะประสบความสำเร็จในการเล่นหมากรุกหรือแข่งขันหมากรุกได้ดีนั้น ต้องอาศัยการรอคอยที่ยาวนาน และต้องอดทนเป็นที่สุด บางครั้งเมื่อสิ้นสุดความอดทน ก็จะหยุดเล่น หยุดซ้อม เวลาลงแข่งก็แพ้ มันน่าเสียดายนะครับ 

มีคำพูดจากเซียนหมากรุกรุ่นเก่าท่านหนึ่งกล่าวไว้ว่า “ความอดทนเป็นสิ่งขมขื่น แต่ผลของมันหวานชื่นเสมอ” ถ้าท่านคิดว่าท่าน รักหมากรุก ท่านมีสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้อยู่ในตัวหรือไม่?

บทความดีๆจาก http://www.chess4thai.info